Veiliger, betaalbaar en slimme walstroomsysteem voor Groningen Seaports

Hoge energierekeningen en een sterk verouderd netwerk van walstroomsystemen noopte Groningen Seaports tot actie. Het havenschap schakelde Witteveen+Bos in om het netwerk te moderniseren en gereed te maken voor ‘pay on demand’.

Groningen Seaports heeft meerdere locaties in Delfzijl en de Eemshaven in beheer waar de binnenvaart gebruik maakt van walstroomvoorzieningen. Afhankelijk van de locatie zijn deze voorzieningen erg verouderd en soms al buiten gebruik gesteld omdat deze niet meer veilig zijn.

Bovendien was er onvoldoende zicht op het afgenomen verbruik van de walstroomkasten. Daarbij was het betalingssysteem gebaseerd op een vast percentage wat bij het liggeld opgeteld werd.

Dit betalingsprincipe en het ontbreken van registratie maakte dat Groningen Seaports de gestegen energierekeningen niet een-op-een door kon vertalen naar de afnemers. Het havenbedrijf wil het laatste realiseren door schippers inzicht te geven in hun stroomverbruik en ze daar ook voor laten betalen.

Uitdaging

Groningen Seaports vroeg Witteveen+Bos om het ontwerp voor de renovatie te maken. Dit bestond uit het opnemen van de huidige voorzieningen, de wensen van Groningen Seaports vertalen naar een ontwerp en een onderzoek doen naar verschillende betalingssystemen en daarin te adviseren.

De staat van de huidige voorzieningen was nogal wisselend over de verschillende locaties. Sommige locaties waren al eens een keer gerenoveerd waar andere locaties al jaren niet meer in gebruik waren.

Daarom besloot Groningen Seaports om alle walstroomkasten te vervangen door een gestandaardiseerd ontwerp. Dat bleek wel een uitdaging aangezien de wensen van Groningen Seaports nogal breed waren en niet voor iedere locatie toepasbaar.

Veilige oplossing

Uiteindelijk koos het havenbedrijf voor meerdere varianten met een onderscheid tussen een ‘lichte’ en een ‘zware’ walstroomkast. Dit heeft voornamelijk te maken met hoe groot en zwaar de beschikbare aansluitingen zijn. Zo zijn er nu meer aansluitingen gemaakt die tot 125 A kunnen gaan om in de toekomst ook grotere schepen van walstroom te voorzien.

Deze zijn netjes verwerkt in de zijkant van de kast met indicatoren of de aansluiting beschikbaar of in gebruik is, of op storing staat. Er wordt hier een slimme technologie toegepast waarbij de aardlekschakelaar met een motortje terug ingeschakeld kan worden.

Dit kan met een druk op de knop aan de buitenkant van de kast. Hierdoor is de kast niet toegankelijk voor onbevoegden, terwijl de aardlekschakelaar wel teruggezet kan worden. Dit scheelt de inzet van de storingsdienst als de aardlekschakelaar eruit vliegt; een veelvoorkomend probleem bij walstroomvoorzieningen.

Pay on demand

Het nieuwe betalingssysteem is zoals vermeld aangepast aan de moderne tijd. Het is een ‘pay on demand’-systeem geworden waarbij schippers zich registreren en betalen voor wat zij daadwerkelijk afnemen. Deze aanpak noopt hen ook om zuinig met energie om te gaan.

Ook kan het havenbedrijf via het achterliggende softwareprogramma monitoren hoeveel vermogen er op dat moment afgenomen wordt. Hierop kan het extra aansluitingen aan- of uitschakelen, gebaseerd op het beschikbare vermogen. Zo kan het havenbedrijf garanderen dat zij het gevraagde vermogen kan leveren als een aansluiting op beschikbaar staat.

Soepele overgang

Schippers kunnen via het Europese netwerk walstroom.eu op iedere locatie zien welke walstroomvoorzieningen beschikbaar zijn. Voor hun aankomst kunnen ze checken welke aansluitingen op iedere locatie beschikbaar zijn.

In september 2023 heeft Groningen Seaports het nieuwe walstroomnetwerk in gebruik genomen. De eerste reactie is dat de overgang naar het nieuwe systeem soepel is verlopen en dat de nieuwe walstroomkasten gebruiksvriendelijk zijn voor de schippers.