Ondersteuning bij de opvangcrisis op basis van feiten, kennis én gedrevenheid
Vanuit diverse brandhaarden in de wereld zijn mensen op de vlucht. Ook in Nederland leidt dit tot een toegenomen vluchtelingenstroom. Om deze mensen op te kunnen vangen zijn voldoende opvanglocaties nodig. Witteveen+Bos ondersteunt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) met een breed palet aan adviesdiensten bij het realiseren van die opvanglocaties. Vrijwel zonder uitzondering opdrachten met een grote tijdsdruk. Die bovendien onder het vergrootglas van politiek en maatschappij liggen.
Het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel is tekenend voor de noodzaak van meer capaciteit om vluchtelingen op te kunnen vangen. Sinds de invoering van de betreffende wet in 1994 is het Centraal Orgaan opvang asielzoekers verantwoordelijk voor deze mensen. Met als de belangrijkste pijlers: veilige huisvesting, voorzien in de noodzakelijke middelen en begeleiding bij de voorbereiding op een toekomst in Nederland of het land van herkomst.
Witteveen+Bos is al langere tijd werkzaam voor het COA. Dit gebeurt binnen een raamcontract, waardoor spoedopdrachten vaak snel kunnen worden opgepakt. In 2023 zijn zo’n 200 opdrachten uitgevoerd, waaronder vergunningaanvragen, ruimtelijke ordeningsprocedures, milieu- en omgevingsonderzoeken en gebouwadvisering. Een deel van de opdrachten beslaat het herontwikkelen van bestaande locaties, maar het overgrote deel spitst zich toe op advisering en ondersteuning rond (mogelijke) nieuwe opvanglocaties.
In de kern gaat het om onderzoeken en procedures zoals bij ieder ruimtelijk ontwikkelingsproject, waarvan jaarlijks tienduizenden in Nederland worden geïnitieerd. De professionals van Witteveen+Bos kennen de geldende actuele wet- en regelgeving zeer goed. Ook wat betreft afwijkende regels voor asielopvang. Belangrijk verschil met andere ruimtelijke ontwikkelingsprojecten is, dat de projecten voor COA vaak in zeer korte tijd moeten worden uitgevoerd.
Veel van de aanvragen hebben betrekking op de planologische inpasbaarheid van locaties. Dit vergt naast kennis van wet- en regelgeving ook een goede antenne voor de maatschappelijke context. Onze adviseurs denken pro-actief mee hoe op een verantwoorde manier en binnen de wettelijke kaders de opvang kan worden geregeld in afstemming met COA en gemeente.
Om het selectieproces voor geschikte locaties te versnellen, hebben we een planologische quick scan ontwikkeld. Deze tool toetst een locatie aan alle relevante kansen en belemmeringen op het gebied van planologie, milieu- en omgevingsaspecten. Dit helpt het COA om snel inzicht te verkrijgen in de haalbaarheid van een locatie. In onze advisering nemen we ook de vrijheid om het COA de keuze voor een bepaalde locatie af te raden.
Onze interne organisatie is ook aangepast aan de hoge urgentie en grote tijdsdruk rond de opdrachten. Inmiddels is opgeschaald naar tien projectleiders die ruimte houden in hun agenda voor spoedverzoeken vanuit COA. Zij worden ondersteund door een flexibele schil met professionals. Zo is het mogelijk om snel kleine of grotere projectteams te vormen.
Door de mix aan complexiteit, tijdsdruk en maatschappelijke gevoeligheid zijn de opdrachten zonder uitzondering uitdagend. De drive om bij te dragen aan een urgent maatschappelijk vraagstuk is groot bij Witteveen+Bos’ers. Het geeft voldoening om met onze kennis en kunde een positieve bijdrage te kunnen leveren aan de opvang van mensen in nood.