Rotterdam als nationaal park
Symbiose tussen mens en natuur in de stedelijke omgeving
Rotterdam als nationaal park
Net als veel stedelijke gebieden in de Randstad, staat Rotterdam de komende decennia voor serieuze uitdagingen. In opdracht van en samen met Heijmans heeft Witteveen+Bos een visie mogen ontwikkelen om de havenstad op lange termijn gezond en leefbaar te houden.
Rotterdam als Nationaal Park is een voorbeeld van onze integrale benadering voor stadsontwikkeling, waarbij waterbeheer, natuurbehoud en duurzame stedelijke functies centraal staan. Dit concept voor het Rotterdam van 2100 combineert innovatieve maatregelen voor waterveiligheid met het creëren van groene, natuurlijke en fijne leefomgevingen binnen en rondom de stad. Wonen, werken, reizen, bouwen en leven in de stad; met symbiose tussen mens en natuur.
Centraal in onze visie
- natuur als samenwerkingspartner
- voedsel- en grondstoffenproductie lokaal
- mobiliteit: van auto naar fietsen, lopen en OV
- waterkwaliteit en -veiligheid
- behoud en creatie natuurreservaten
- behoud en creatie groene en blauwe aders
- ecologische hotspots
1. Waterkering
De stijgende zeespiegel stuwt het zoute zeewater op in de monding van de Nieuwe Maas. Dit bemoeilijkt de rivierafvoer van de Nieuwe Maas en veroorzaakt verzilting in het achterland. De extra waterkering is een ingrijpende maar realistische maatregel om waterveiligheid en de ‘zoete’ natuur voor de lange termijn te garanderen.
2. Spangense Hub
Meer ruimte maken voor groen in de stad betekent dat de auto uit het straatbeeld verdwijnt. De stad wordt ontsloten met grote mobiliteitshubs aan de rand van de stad. Hier stappen de mensen over van de auto naar lopen, fietsen of openbaar vervoer (trein, watertaxi of monorail).
3. Weidevogelpolder
Het Midden-Delfland wordt beschermd, verder vernat en ingericht als natuurgebied voor weidevogels. Dit stiltegebied tussen Rotterdam en Delft doet tevens dienst als productielandschap voor natte bouwmaterialen als lisdodde.
4. Drijvend wonen
De Rotterdam-The Hague airport wordt als laaggelegen locatie in de polder getransformeerd tot een plek voor drijvend wonen. Deze plas is verbonden met het stedelijk waternetwerk, waardoor het water opslaat en vasthoudt in tijden van hevige regenval.
5. Kralingse reservaat
De noordzijde van Rotterdam wordt begrensd door een robuuste bosstructuur die de bestaande parken met elkaar verbindt. Dit reservaat huisvest de bronpopulaties van de bosuil, de vos, de Europese eekhoorn en nog vele andere diersoorten. Vanuit dit reservaat verspreiden de dieren zich via groene aders door de stad.
6. Natte teelten
Het huidige kassengebied aan de noordzijde van de stad maakt plaats voor duurzame natte
gewasteelt van rijst, pijlkruid en lisdodde. Het gebied draagt niet alleen bij aan de productie, maar ook aan het vasthouden van zoetwater in de regio.
7. Alexander Canyon
Het winkelgebied Alexandrium wordt getransformeerd tot een canyon-landschap. De nieuwe gebouwen vormen een berglandschap met verschillende natuur habitats. Op het daklandschap voor voetgangers vindt productie van gewassen plaats, die op de begane grond worden verwerkt tot lokaal voedsel en textielproducten. Dit is waar de lokale economie en de interactie tussen mens en natuur op klein schaalniveau samenkomen; een ecologische hotspot.
8. Beverburcht
De Kop van Zuid en Feijenoord liggen buitendijks en vormen een onderdeel van het dynamisch rivierlandschap van de Nieuwe Maas. De gebouwen staan op palen waar kreken onderdoor lopen en waar nieuwe sedimentatiebanken ontstaan. Dit landschap vormt de thuishaven van de bever; vandaar de naam.
9. Biesbosch reservaat
De oevers van de nieuwe maas worden gedeeltelijk teruggegeven aan de natuur. De natuur van de Biesbosch wordt doorgetrokken tot aan de monding van de Nieuwe Maas. Hierdoor ontstaat langs de rivier een aaneengesloten moeraslandschap met moerasbos.
10. Helofytenfilter
De natuurlijke oevers van de Nieuwe Maas zorgen voor een goede waterkwaliteit, waardoor we ook lokaal drinkwater kunnen winnen uit de rivier. Dit drinkwater wordt gezuiverd via een natuurlijk helofytenfilter midden in de stad en lokaal opgeslagen, bijvoorbeeld in De Kuip.
11. Biobased bouwmaterialen
In het zuiden van de stad worden natte teelten verbouwd, waaronder vlas, lisdodde en hennep. Deze worden gebruikt als grondstof/isolatiemateriaal voor woningbouw.
12. Hordijkerhub
Deze hub is net als de Spangense Hub en Alexander Canyon een overstappunt voor het regionale en lokale vervoersnetwerk. Deze hub staat ook in het teken van wateropvang, -zuivering en -herverdeling.
13. Zuiderlijk sponsreservaat
De zuidelijke stadsrand wordt gevormd door een zoet kwelderlandschap. Dit drassige landschap fungeert als een grote spons voor de stad. In tijden van hevige regenval wordt hier water ingelaten en in tijden van hitte en droogte vloeit het water vanuit dit reservaat terug via de groen-blauwe aders de stad in. Dit zorgt dat de stad wordt gekoeld.
14. Fenix
De Fenix loods is een voorbeeld van een bestaand gebouw dat wordt ‘vergroend’ met vegetatie langs de gevels en op de daken. Hierdoor is het gebouw niet alleen een leefgebied voor mensen maar ook voor dieren.
15. Stadstuinen
Op de stadstuinen vindt stadslandbouw plaats. Dit is de plek waar iedere Rotterdammer kan bijdragen aan lokale voedselproductie.
16. Sedimentcentrale
We stoppen met baggeren en gebruiken lokale slib en sedimentaanvoer als grondstof om energie uit op te wekken en te gebruiken als bouwmateriaal voor de stad.
In het museum
Onze visie Rotterdam als Nationaal Park is ook te zien in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam via een gedetailleerd vogelvlucht storyboard. Het is onderdeel van de gelijknamige thematentoonstelling Nationaal Park Rotterdam. Wij hopen dat onze visie inspirerend en aanjagend werkt bij de discussie over de ambitie en de versnelling van stedelijke biodiversiteit.
Meer informatie
