Omgevingswet
Berekenen aandachtsgebieden omgevingsveiligheid
In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft Witteveen+Bos, samen met partnerbureau AVIV, de ‘aandachtsgebieden omgevingsveiligheid’ in kaart gebracht voor ongeveer 500 Seveso- en niet-Seveso-inrichtingen. Dit zijn bedrijven die grotere hoeveelheden gevaarlijke stoffen gebruiken en/of opslaan. Deze exercitie vond plaats in het kader van de Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking is getreden.
Met de intrede van de Omgevingswet zijn de regels voor de ruimtelijke ontwikkeling samengevoegd. Hierdoor wordt de fysieke leefomgeving beter en inzichtelijker beschermd en benut. Onderdeel van de nieuwe wet is de introductie van het begrip omgevingsbeleid, wat het bestaande domein externe veiligheid overneemt.
Externe veiligheid gaat over de risico’s die mens en milieu kunnen lopen door gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen. In het oude beleid werd onder meer gewerkt met het nogal technische begrip groepsrisico.
Abstract
Deze weergave is abstract en moeilijk te begrijpen voor zowel burgers als bestuurders en is daardoor moeilijk mee te nemen in een integrale afweging over keuzes in de leefomgeving. Ook vindt deze afweging pas plaats in de slotfase van de planprocedure.
Daarom is het begrip groepsrisico vervangen door ‘aandachtsgebieden voor omgevingsveiligheid’. Aandachtsgebieden vereenvoudigt de planprocedure door een geografische weergave te bieden van gebieden rondom gevaarlijke activiteiten die vooraf geregistreerd zijn op https://www.registerexterneveiligheid.nl.
Binnen deze aandachtsgebieden zijn incidenten met brand, explosie of giftige stoffen mogelijk en is dus bestuurlijke aandacht vereist om omwonenden te beschermen. Denk hierbij aan het opstellen van aanvullende omgevings- en bouwmaatregelen die zich richten op een hogere zelfredzaamheid van omwonenden of een effectievere rampenbestrijding. De gemeente kan hier dus vroegtijdig rekening mee houden bij de besluitvorming.
Uniform werkproces
Deze opdracht is uitgevoerd conform het stappenplan van het RIVM. Vanwege de omvang van het werk en de vereiste data is ervoor gekozen om de berekeningen geautomatiseerd uit te voeren.
Daardoor moest er ook een uniform werkproces voor aanlevering van de bestaande, vergunde gegevens ontwikkeld worden. We hebben dit gerealiseerd door gebruik te maken van een Relatics-omgeving. Op basis van de gegevens in Relatics konden onze experts vervolgens de ontwikkelde scripts draaien om de aandachtsgebieden te genereren.
Naast de technische werkzaamheden hebben we de specialisten van de bevoegde gezagen getraind in het gebruik van Relatics. Dit ook om tot goede controle van de resultaten te komen. Vanwege de looptijd van het project (2,5 jaar) heeft het W+B-team aanvullend een online dashboard ontwikkeld voor de belanghebbenden. Hiermee werd snel inzichtelijk wat de huidige status van de berekeningen was en welke bevoegde gezagen voortvarend hun taken vervulden.
Eenvoudiger en inzichtelijker
Op verzoek van het bedrijfsleven zijn de berekende aandachtsgebieden ook inzichtelijk gemaakt in losse rapportages per bedrijf. Hierdoor konden niet alleen de overheidspartijen, maar ook de bedrijven zich goed voorbereiden op de komst van de aandachtsgebieden omgevingsveiligheid. Mede door deze voorbereiding is er in 2023 een verbeterde berekeningswijze vastgesteld en hebben Witteveen+Bos en AVIV door dit project bijgedragen aan het nieuwe beleid op gebied van omgevingsveiligheid.
Meer weten?
