Dit project maakt deel uit van een groter programma van dijkversterkingen in de Noordelijke Maasvallei met Waterschap Limburg als opdrachtgever. Bij Steyl is gekozen voor dijkversterking door de toepassing van een verticale, zelfsluitende kering. Deze kering dient te worden gerealiseerd met respect voor het huidige (en beschermde) dorpsgezicht: een ensemble van kloostergebouwen op een groene dijk.

Zowel de verkenning en planuitwerking is door ons uitgevoerd, waarbij de resultaten zijn vertaald naar het esthetisch programma van eisen (EpvE). Hierin zijn de kaders en het referentieontwerp vastgelegd. Op basis van het EpvE heeft de aannemer (Dijkzone alliantie) het landschappelijke ontwerp uitgewerkt en het werk gerealiseerd. Witteveen+Bos is bij dit project betrokken geweest tot en met gunning aan de aannemer.

Om het ‘balkon aan de Maas’ te transformeren tot een aantrekkelijke ontmoetingsplek, zijn in het ontwerp de volgende ruimtelijke uitgangspunten toegepast:

1. vrij zicht op de Maas;
2. samenhang: de nieuwe kering sluit visueel als vanzelfsprekend aan bij de karakteristiek van kloosterdorp Steyl en de bestaande groene dijken;
3. kering en inrichting van de openbare ruimte zijn vanaf de rivier gezien in balans met de schaal en karakteristiek van het Maaslandschap;
4. aan de binnendijkse zijde sluiten kering en inrichting van de openbare ruimte aan bij de karakteristiek van Steyl als verstild kloosterdorp met klinkerstraatjes en bakstenen tuinmuren;
5. nieuwe kering ingezet als accent: twee ‘poorten’ markeren de overgang tussen binnen- en buitendijks, zo ook de overgang tussen de zelfsluitende kering en vaste kering.

Witteveen+Bos, Michel Heesen architectuur en H+N+S hebben nadrukkelijk ook op detailniveau ingezet om ‘het balkon aan de Maas’ tot een fijne plek te maken. Het plein is gastvrij voor voetgangers en fietsers: de parkeerplaatsen en verkeersbewegingen met auto’s worden verlegd naar de ‘flanken’ van het plein.

De hoofdfietsroutes gaan vanuit de Maasstraat onder twee poorten door. Door ook buitendijks een verbinding te leggen ontstaat een driehoek van fietsroutes. Het park zelf is groener, groter en heeft een nog sterkere eigen identiteit gekregen. Een natuurlijke inpassing van de maaiveldverhoging is gerealiseerd met een groen talud langs de kering. 

Het creëren van een fijne openbare ruimte (ruimtelijke kwaliteit), de eisen voor waterveiligheid en de technische parameters zijn gezamenlijk als kernwaarde gedefinieerd. Zo is een proces gewaarborgd waarbij een balans tussen gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde het streven is. Door gesprekken met omwonenden en belanghebbenden zijn aanvullend ideeën verkend en gebundeld voor de inrichting van de openbare ruimte.

Deze basis van gelijkwaardigheid overstijgt ‘inpassen’ van ruimtelijke kwaliteit binnen een technische oplossing of het toevoegen van ‘vormgeving’. Het resultaat is een ontwerp dat de aannemer duidelijke uitgangspunten biedt voor een innovatieve uitvoering.