Werken aan waterkwaliteit met Hoogheemraadschap Rijnland

Werken aan waterkwaliteit met Hoogheemraadschap Rijnland
Hoogheemraadschap van Rijnland zet zich proactief in voor het verbeteren van de waterkwaliteit volgens de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Sinds 2000 schrijft de KRW voor dat wateren in 2027 een goed leefgebied moeten vormen voor planten en dieren. Witteveen+Bos ondersteunt hoogheemraadschap van Rijnland bij het uitvoeren van KRW-projecten.
Onze rol beslaat vrijwel alle fases en omvat een breed scala aan opdrachten. Het gaat om werkzaamheden voor zowel kleine als grote maatregelen, verdeeld over vijftien verschillende locaties. Van het opstellen van eerste schetsontwerpen tot en met de monitoring na het toepassen van maatregelen.
Bij elk van de gebieden vormde een watersysteemanalyse het startpunt. Hierbij wordt de toestand van het waterlichaam beoordeeld aan de hand van ecologische sleutelfactoren. Als een ecologische sleutelfactor een onvoldoende scoort, dan worden maatregelen geselecteerd ter verbetering.
Voorbeelden van maatregelen zijn fosforisolatie, inpassen van natuurvriendelijke oevers, creëren van vooroevers (om een luwe zone te creëren), en ook dood hout aanbrengen als structuurelement voor macrofauna. Onderstaande deelprojecten geven een indruk van de breedte van de samenwerking met het hoogheemraadschap van Rijnland.
Herstel rietzudden Westeinderplassen
De Wildernis is een deel van de Westeinderplassen. Het ligt net boven de Leimuiderbrug aan de zuidkant van deze plassen en kent onder meer 62 hectare aan rietzudden. Rietzudden zijn rieteilanden die zich net boven water bevinden. Deze zudden hebben een belangrijke ecologische waarde. Onder meer als habitat voor de Europese meerval (onder water) en diverse (riet)vogels (boven water). Bovendien is het riet waardevol voor het dekken van daken.
Aan de randen van deze rieteilanden bevinden zich uitkragingen die op het wateroppervlak drijven. Bij de rietzudden in de Wildernis is gebleken dat er afslag optreedt. Hoogheemraadschap van Rijnland wil verdere afname stoppen en, indien mogelijk, de rietzudden weer laten groeien.
Als oplossing hebben onze specialisten een vooroever voorgesteld. Door de aanleg van deze vooroever neemt de belasting op de rietzudden door golfslag door scheepvaart en windgolven sterk af. Inmiddels is de vooroever gerealiseerd. Na een jaar zijn al subtiele verbeteringen zichtbaar in de ontwikkeling van de rietzudden.

Westeinderplassen


Zegerplas


Verlagen fosforgehalte Zegerplas
Het tweede uitgelichte project is uitgevoerd in de Zegerplas. Deze plas ligt aan de oostkant van het stedelijk gebied van Alphen aan den Rijn. De aanvoer van water in de Zegerplas vindt voornamelijk plaats via de Oude Rijn. Met in de zomermaanden aanvullend een indirecte rol voor de Hollandse IJssel. Het water afkomstig uit de Oude Rijn kent een relatief hoog fosforgehalte. Een hoog fosforgehalte heeft een negatieve invloed op de waterkwaliteit. Het resulteert onder meer in overmatige algengroei, met troebel water als gevolg, dat vervolgens een negatieve invloed heeft op de diversiteit aan waterplanten en vissoorten.
Om de waterkwaliteit te kunnen beïnvloeden hebben onze specialisten gezocht naar een mogelijkheid om de toevoer van fosforrijk water te kunnen doseren. De oplossing is gevonden door een uitneembaar schot in de Kromme Aar te plaatsen, aan de noordoostelijke zijde van de Zegerplas.
Met deze ingreep wordt de aantakking van de boezemwatergangen op de Zegerplas grotendeels afgesloten en zullen de in- en uitstroomhoeveelheden afnemen. Door de verminderde instroming neemt de fosforbelasting van de plas sterk af en wordt verdere achteruitgang van de waterkwaliteit gestopt. Door de plas te isoleren ontstaat een kansrijke uitgangssituatie voor het behalen van de KRW-doelen.
In breed perspectief aan de slag met KRW
De samenwerking met hoogheemraadschap van Rijnland beslaat een breed palet aan werkzaamheden, activiteiten en maatregelen zoals:
- ecologische gebiedsanalyses ten behoeve van passende maatregelen;
- uitvoeren/bijwerken systeemanalyses;
- afstemmen met stakeholders;
- opstellen VNG-plannen;
- uitvoeren van flora- en faunascan;
- kansen uitwerken in conceptmaatregelen;
- selecteren van maatregelen;
- uitwerken van maatregelen in voorontwerp, definitief ontwerp, uitvoeringsontwerp;
- organiseren van expertsessies (lessons learned sessies);
- opstellen van SSK-ramingen;
- begeleiden conditionerende onderzoeken;
- vergunningsbegeleiding: van vergunningenscan tot aanvragen van betreffende vergunningen;
- opstellen contractdocumenten;
- ondersteunen bij aanbestedingsprocedure;
- uitvoeringsbegeleiding;
- monitoring- en succesanalyse.
Meer informatie
