Land van Cuijk: duurzame warmtepotentieel in kaart gebracht

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat gemeenten elke vijf jaar een Transitievisie Warmte (TVW) vaststellen. De voormalige gemeenten Boxmeer, Cuijk, Sint Anthonis, Mill en Sint Hubert en Grave hebben de afgelopen jaren TVW’s opgesteld. Op 1 januari zijn deze gemeenten gefuseerd tot de gemeente Land van Cuijk. Deze nieuwe gemeente heeft de vijf bestaande TVWs samengevoegd. Een essentieel onderdeel van deze overkoepelende TVW is het streven naar inzet van duurzamere warmtebronnen. Hiervoor moet het potentieel en de technische haalbaarheid om deze warmte te ‘oogsten’ worden vastgesteld. In het verleden is al gekeken naar zonne-energie. De TVW stelt dat ook geothermie en aquathermie - al dan niet in combinatie met warmte-koudeopslag (WKO) - het waard zijn om nader onderzocht te worden.

Op gebied van geothermie heeft Witteveen+Bos een geologische bureaustudie uitgevoerd op basis van bestaande seismische data (2D-lijnen) en data die zijn gegenereerd uit eerder uitgevoerde boringen. Beide datasets zijn gebundeld en verwerkt in een uitgebreid geologisch ondergrondmodel. Vervolgens zijn via een seismische interpretatie de diepte en geometrie van verschillende aardlagen in kaart gebracht die mogelijk geschikt zijn als reservoir voor geothermie.

Hierna is de geschiktheid van de aardlagen beoordeeld als reservoir voor geothermie. De bevindingen zijn vertaald naar potentiekaarten van de verschillende reservoirs.

Tot slot heeft Witteveen+Bos restricties en risico’s geïdentificeerd en kansen geëvalueerd door een gedetailleerde breukkartering en een inventarisatie van tegengestelde ondergrondfuncties als grondwaterwinning en bovengrondse restricties als natuur.

Omdat openbare data is gebruikt, kon Witteveen+Bos relatief snel en effectief een betrouwbaar advies geven over het potentieel vermogen (in MW) in duurzame warmte uit geothermie. Dit potentieel kan vergeleken worden met dat van andere duurzame bronnen.

Uit het onderzoek blijkt dat de potentie van geothermie in Land van Cuijk beperkt is. Het is momenteel dan ook geen haalbare oplossing. De kans bestaat wel dat geothermie op langere termijn wel in beeld komt, bijvoorbeeld als nieuwe boringen in de omgeving verder inzicht opleveren over de eigenschappen van potentiële reservoirs of als innovatieve technologieën tot wasdom komen.

Vergeleken met geothermie heeft aquathermie betere kaarten in Land van Cuijk. De Maas, die stroomt door de gemeente, is een uitstekende bron voor aquathermie en kan in principe meer dan voldoende energie leveren. Ook aanwezige vijvers kunnen worden benut, al hebben deze een beduidend kleiner potentieel.

De economische haalbaarheid (businesscase) hangt mede af van de warmtedichtheid: een warmtenet wordt financieel pas aantrekkelijk als er veel warmte wordt afgenomen in een klein gebied (hoeveelheid afgenomen warmte per meter pijpleiding). Witteveen+Bos heeft daarom de verschillende gebouwde omgevingen nader geanalyseerd met een multicriteriumanalyse om te komen tot een ranking van potentieel interessante locaties voor aquathermie.

De top 3 (gebieden in Boxmeer, Cuijk en Grave) die daaruit voortvloeide, laat de gemeente in een vervolgfase nader onderzoeken op de haalbaarheid van warmtenetten op basis van aquathermie. Uit het onderzoek kwam naar voren dat WKO (Warmte Koude Opslag) in het Land van Cuijk een minder kansrijke techniek is vanwege de relatief ongunstige doorlatendheid van de relevante bodemlagen.