De omgevingsvisie is het eerste instrument in de beleidscyclus onder de Omgevingswet en wordt opgesteld door de Rijksoverheid, provincies en gemeenten. Een omgevingsvisie brengt de ambities voor de fysieke leefomgeving op de lange termijn (bijvoorbeeld 2050) in kaart. De fysieke leefomgeving omvat onder meer bouwwerken, infrastructuur, bodem- en watersystemen, lucht, landschappen, natuur en cultureel erfgoed.

Om een omgevingsvisie op te stellen die past bij de identiteit van een plek, zien wij het als meerwaarde om het DNA van de gemeente in beeld te brengen. Oplossingen en handelingsperspectieven voor de toekomst kunnen immers ook in het verleden vindbaar zijn. In het ‘Verhaal van Emmen’ hebben we de ontwikkelingsgeschiedenis en de identiteit van Emmen daarom vervat in aansprekende verhaallijnen en moodboards.

Vervolgens hebben we de stand van zaken opgemaakt. Wat is de huidige staat van de leefomgeving ten opzichte van het beleid dat Emmen hiervoor heeft ontwikkeld. Dat gaat om relevante domeinen, zoals mobiliteit, wonen, werken of klimaatverandering. De staat van de leefomgeving is daarnaast vergeleken met statistieken op provinciaal en regionaal niveau: hoe scoort Emmen in vergelijking met andere gemeentes?

Daarna hebben we geanalyseerd waar de gemeente staat op het gebied van beleidsontwikkeling op de diverse domeinen en wat  haar ambities zijn voor de langere termijn? In een beleidsanalyse zijn ook de kansen, beleidshiaten en conflicterend beleid geïnventariseerd.

Zo kan de ambitie voor inbreiding conflicteren met de wens voor het bieden van ruimte aan ontmoetingsplekken en klimaatadaptieve maatregelen (zoals vergroening of waterberging). Ook kan op bepaalde domeinen nog onvoldoende beleid zijn ontwikkeld (bijvoorbeeld water- en bodemsturend werken).

In een adviesrapportage hebben we de ruimtelijke dilemma’s voor de gemeente in beeld gebracht. Hierbij is puntsgewijs aangegeven welke concrete kansen en knelpunten spelen. Ook hebben we de gemeente Emmen geadviseerd over de mogelijke routes naar een omgevingsvisie. Daarnaast zijn er richtinggevende principes meegegeven, zoals het toetsen van beleid aan de kernwaarden en identiteit van de gemeente.

In de totstandkoming van een omgevingsvisie speelt het betrekken van de interne (gemeentelijke) organisatie een belangrijke rol. We hebben een intensief intern participatietraject georganiseerd om de gemeentelijke beleidsmedewerkers onderdeel en eigenaar van het proces te laten zijn. Integraal werken is één van de doelen onder de Omgevingswet.

Ook organiseerden we een Raadsinformatieavond en een themabijeenkomst voor het college van burgemeester en wethouders. Het resultaat van de opdracht is een stevige basis van waaruit de gemeente de verdere stappen richting de omgevingsvisie van Emmen kan zetten.