Expo 2020 Dubai

We zijn er trots op dat ons innovatieve werk is erkend door de Big 5 Impact Awards waar wij de prijs voor Sustainable Construction Project of the Year in ontvangst mochten nemen. Een consortium van Expomobilia, V8 Architects, Kossmann.dejong en Witteveen+Bos kreeg de opdracht voor zowel het ontwerp als de bouw van het Nederlands paviljoen op Expo 2020 in Dubai. 

Ben je nieuwsgierig en wil je een kijkje nemen in ons mooie paviljoen? Bekijk dan de 3D-tour onderaan de pagina.

Het Nederlandse paviljoen is ontworpen als een biotoop; een circulair klimaatsysteem dat innovatieve Nederlandse oplossingen samenbrengt, waarin water, energie en voedsel worden verenigd. Het tijdelijke circulaire klimaatsysteem werkt door het winnen van water uit de lucht, energie van de zon en het laten groeien van ongeveer 9.300 eetbare planten, zoals tomaat, basilicum, munt en asperges.

Het paviljoen onderscheidt zich doordat het volledig duurzaam is en gebouwd werd met lokale materialen die herbruikbaar, recyclebaar of biologisch afbreekbaar zijn. Witteveen+Bos werkte aan de duurzame aspecten van het paviljoen, die een integraal onderdeel vormen van de beleving. Het paviljoen is zo ontworpen dat het plaats biedt aan grote aantallen mensen en een grote bezoekersstroom kan verwerken, terwijl het tegelijkertijd voldoet aan de technische details die nodig zijn om het binnenklimaatsysteem effectief te laten functioneren. Aangezien het gebouw slechts zes maanden in gebruik zal zijn, werd het paviljoen ontworpen met circulariteit in gedachten.

Maarten Veerman, projectmanager bij Witteveen+Bos voor het Nederlands Paviljoen: ‘Deze filosofie komt tot uiting in de materiaalkeuze van alle onderdelen, inclusief de constructieve elementen. Ons team werkte met een constructie van stalen damwanden en stalen buizen, omdat die materialen ruim voorhanden zijn en bekend staan om hun herbruikbaarheid. Damwanden worden vaak gebruikt in tijdelijke constructies en veel bedrijven verhuren ze, wat bijdraagt aan het volledig duurzame karakter van het project.’

De constructie uit dubbele stalen damwandprofielen vormt samen een kistdam. Het paviljoen bevindt zich deels ondergronds. De grond die hiervoor ontgraven moest worden, is toegepast in de kistdammen en zorgt voor een goede isolatie en thermische massa. Dit is nodig om het paviljoen voldoende koel te houden. Hoewel de expo plaatsvindt in de koelere jaargetijden, kunnen vooral in oktober en maart buiten nog hoge temperaturen optreden, tot wel 40 graden.

In het midden van het paviljoen staat een 18 meter hoge kegelvormige structuur, genaamd ‘The Food Cone’. Deze is aan de buitenkant bedekt met een verscheidenheid aan eetbare planten en aan de binnenkant omringen oesterzwammen de binnenkant van de kegel. De zwammen zijn een belangrijk onderdeel van de biotoop, omdat zij kooldioxide uitstoten, dat door de planten aan de buitenkant van de kegel wordt geabsorbeerd. De vloer- en wandpanelen zijn gemaakt van mycelium, een biologisch afbreekbare stof op basis van paddenstoelen. Om te laten zien hoe paddenstoelen in bouwmaterialen kunnen worden gebruikt.

De centrale kegel is niet alleen het middelpunt van het paviljoen, maar vormt ook het hart van het binnenklimaatsysteem. Koele lucht stroomt in de centrale kegel, die vervolgens de hoofdentreehal in stroomt, wat zorgt voor een koel binnenklimaat in het hele paviljoen. Bij de keuze van de systemen die voor het klimaat zijn gebruikt, is ook rekening gehouden met circulariteit en hergebruik. Zo zijn alle hoofdcomponenten gehuurd.

Voor de koeling van het paviljoen wordt gebruikgemaakt van passieve systemen, aangedreven door zonne-energie. Een voorbeeld van zo’n systeem is adiabatische koeling, waarbij lucht wordt gekoeld door het verdampen van water. Als hoofdingenieur van het klimaatsysteem voor het Nederlands Paviljoen is Witteveen+Bos er trots op Nederlandse innovaties als de ‘Rainmaker’ en de doorzichtige zonnepanelen te hebben kunnen integreren in het totale systeemontwerp. Deze integratie maakt het ontwerp een echte gezamenlijke inspanning.

Het dak van het paviljoen bestaat uit zonnepanelen, die de biotoop verlichten en van energie voorzien. De levendige, kleurrijke zonnepanelen zijn speciaal ontworpen voor het paviljoen en bestaan uit lichtgewicht organische transparante zonnecellen (OPV) die cirkelvormig zijn en gemaakt zijn van niet-giftige materialen. De unieke zonnepanelen verzamelen energie van de zonnestralen van Dubai om het paviljoen van energie te voorzien Ook laten ze daglicht in het juiste lichtspectrum door in het paviljoen dat de eetbare planten nodig hebben voor fotosynthese. Tezamen met zonnecollectoren wordt er voldoende energie opgewekt voor de klimaatsystemen in het paviljoen.

Het Nederlandse paviljoen was van 1 oktober 2021 tot en met 31 maart 2022 te bewonderen in het zogenaamde 'Sustainability District' van de Expo 2020; een ontmoetingsplaats voor het bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en overheids- en maatschappelijke organisaties. Na deze Expo is het duurzaam ontmantelen van het Nederlandse paviljoen in de praktijk gebracht.

De damwanden en stalen buizen gebruikt voor de bouw van het paviljoen zijn geretourneerd naar Meever en Meever, een Nederlands bedrijf dat gespecialiseerd is in civiele constructies in de VAE. De damwanden en stalen buizen, die tot 18 meter lang kunnen worden, zullen worden gebruikt voor nieuwe bouwprojecten in de VAE.

Het perceel is achtergelaten zoals het oorspronkelijk in 2018 werd aangetroffen, als een natuurlijk en leeg stuk woestijngrond. In 2018 werd woestijnzand uit het perceel afgegraven en gebruikt voor het vullen van de dubbele damwanden, terwijl het ook als tijdelijk isolatiemateriaal diende. Met het zand wordt het perceel weer opgevuld na voltooiing van de ontmanteling. Voor de gevel van het paviljoen werd opblaasbaar ETFE-materiaal gebruikt, dat naar Taiyo in de VAE zal worden teruggestuurd voor gedeeltelijk hergebruik en recycling. De staalkabels die zijn toegepast voor de constructie van de gevel zullen ook worden hergebruikt.

De vloer van het Nederlandse paviljoen is gemaakt van lokaal zand en grind uit de woestijn. De geprefabriceerde trottoirmatten zijn gehuurd om de vloer te stabiliseren; door deze elementen eenvoudig op te tillen kan de vloer worden gedemonteerd. De matten gaan allemaal terug naar hun leverancier en worden gebruikt voor nieuwe tijdelijke voetpaden in Dubai.

De witte silo's in de lounge van het Nederlandse paviljoen bevatten de champignonkwekerij en zijn speciaal ontworpen met gebruikmaking van lokale standaardbuizen. De buizen zijn intact gebleven en kunnen gemakkelijk worden gedemonteerd; ze zullen worden teruggegeven aan de lokale bouwsector om in de toekomst te worden gebruikt. De champignonkwekerij zal worden overgenomen door een lokale ondernemer in Dubai, die de productie van champignons en myceliumproducten zal voortzetten. Op deze manier wordt waardevolle kennis gedeeld.

De 9.300 deels eetbare planten en kruiden zullen worden teruggebracht naar de lokale leverancier en tot compost worden verwerkt. De compost dient als voedsel voor andere planten. Ook de myceliumpanelen die zijn gebruikt voor de wanden in de verticale boerderij en op de vloer van de business lounge, zullen tot compost worden verwerkt. De irrigatiesystemen die voor de bouw van de verticale boerderij in het Nederlandse paviljoen zijn gebruikt, worden ontmanteld en hergebruikt voor een plaatselijke kas. Door de constructie van de kegelvormige verticale boerderij kunnen de lange slangen effectief worden hergebruikt. De waterdichte folies en loodvervangers worden teruggebracht naar Leadax voor volledige recycling.

De SunGlacier-watermachine is nu beproefde technologie om water uit de lucht te oogsten. De watermaker, die zo is ontworpen dat hij in een zeecontainer past, zal naar Nederland worden verscheept. Daar wordt de technologie verder worden geoptimaliseerd voor een nieuw project waar water uit de lucht moet worden gemaakt. De biobased gordijnen en luifel van Buro Belen zijn gemaakt van maïszetmeel dat is omgezet in biopolymeer textielvezels en gekleurd met de oxiden van de staalstructuur.

Ten slotte zijn er de zonnepanelen die op het dak van het paviljoen werden geïnstalleerd om het paviljoen van duurzame energie te voorzien. De eerste partij PV-panelen werd ter plaatse gehuurd en wordt nu elders in de VAE geïnstalleerd. De tweede partij betreft speciaal ontworpen organische, transparante PV-folies, gemaakt door Marjan van Aubel Studio. Met diverse partijen worden gesprekken gevoerd om de mogelijkheden voor een nieuwe toepassing van de organische zonnepanelen te onderzoeken.