Zuiveringsvisie 2050 HDSR
Op weg naar duurzame bouw- en renovatie-aanpak
Zuiveringsvisie 2050 HDSR
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) wil meer waarde uit de waterketen halen en deze zo duurzaam mogelijk inrichten. Dat heeft het hoogheemraadschap vastgelegd in haar Zuiveringsvisie 2050. De verduurzaming heeft betrekking op verschillende aspecten, zoals de waterketen of bouw/asset management. Voor het laatste domein hebben we het hoogheemraadschap ondersteund met het concretiseren en integreren van duurzaamheid, circulariteit en klimaatadaptiviteit in projecten, zodat HDSR haar duurzaamheidsdoelen voor 2050 kan halen.
HDSR heeft de Zuiveringsvisie opgesteld voor een aantal grote opgaven waarvoor het gesteld is. Zo vereist het commitment aan het Klimaat- en Grondstoffenakkoord dat het hoogheemraadschap in 2050 volledig klimaatneutraal opereert.
Het hoogheemraadschap heeft de Zuiveringsvisie ingedeeld in drie sporen: een optimaler gebruik van lozingswater, het benutten van waarde uit de waterketen (hergebruik restwarmte, grondstoffen) en een andere benadering van het ontwerpen, bouwen en renoveren van haar assets. Voor de laatste opgave hebben we het hoogheemraadschap begeleid.
Bouwfilosofie
Samen met het hoogheemraadschap hebben we gekeken naar de vraag: ‘hoe ontwerpt, bouwt en renoveert de organisatie in lijn met de doelstellingen van 2050?’. Ons doel in dit project was om met een concrete invulling te komen voor HDSR waarbij we samen per projectfase de bestaande producten hebben beschouwd die opgeleverd moeten worden.
In elk van deze projectfasen zijn, samen met de technisch managers, omgevingsmanagers, contractmanagers, ontwerpleiders, beheerders en duurzaamheidsadviseurs van HDSR, duurzame eisen aan bestaande producten toegevoegd.
In ons Duurzaam Projectplan hebben we vijf toolboxen ontwikkeld voor de volgende projectfases: initiatie, verkenning, planuitwerking, realisatie en nazorg. In elke fase staan de bestaande producten vermeld met daarbij een aantal duurzaamheidsaspecten: klimaatadaptieve strategieën, eisen voor circulair bouwen en beheren en reduceren van klimaatimpact om zo klimaatneutraal te worden.
Klimaatadaptieve strategieën
De effecten van klimaatverandering worden doorgaans opgedeeld in vier thema’s: wateroverlast, droogte, hitte en overstroming. Per klimaateffect kunnen maatregelen worden genomen om de impact te reduceren. Zo kan lokale wateroverlast onder meer worden voorkomen door de infiltratiecapaciteit te verhogen. In de planuitwerkingsfase betekent dit dat specifieke maatregelen in het voorontwerp, zoals infiltratieputten, opgenomen moeten worden.
Doordat de klimaatadaptieve strategieën en uitwerking ervan specifiek zijn gemaakt per projectfase (planuitwerking) en product (voorontwerp), is het direct inpasbaar in de bestaande projectwerkzaamheden van HDSR.
Circulair, klimaatneutraal
Een circulaire en klimaatneutrale aanpak zijn in de bouwfilosofie voor HDSR onlosmakelijk met elkaar verbonden. Circulariteit heeft als doel om (grond)stoffen en materialen zo lang mogelijk in het systeem houden en afval tot een minimum reduceren. Klimaatneutraliteit draait om het reduceren van de broeikasgasemissies.
In de bouwfilosofie zijn circulaire strategieën zoals hergebruik en reductie van primair grondstoffengebruik geïntegreerd in de producten in elke fase. Een voorbeeld hiervan is het uitvoeren van een hergebruikscan op een bestaande asset in de verkenningsfase, om zo mogelijk elementen/materialen te kunnen hergebruiken in een nieuw ontwerp. Het uitvoeren van een hergebruikscan kan opgenomen in het programma van eisen.
Een voorbeeld van de klimaatneutrale aanpak in de bouwfilosofie: neem een adviseur circulair/klimaatneutraal in het projectteam op. Een van de verantwoordelijkheden van deze adviseur in de realisatiefase is om de EMVI-beloften te toetsen voor het type brandstof dat wordt gebruikt in het materieel, bijvoorbeeld of HVO100 of elektrisch materieel is toegepast als dat de afspraak was.
Speelruimte
De uitdaging voor onze experts en de medewerkers van de projectteams is om duurzaamheidscriteria meetbaar (SMART) te maken zodat in- en externe opdrachtnemers in hun projectaanpak hiermee uit de voeten kunnen. Anderzijds moeten opdrachtnemers ook speelruimte hebben. Dit vraagt om een zekere rekbaarheid in het opstellen van producten, zeker ook omdat veranderende omstandigheden vragen om eventuele bijstellingen.
Doordat wij samen met HDSR producten en eisen hebben opgesteld met de projectmedewerkers in plaats van voor de projectmedewerkers, is de uiteindelijke bouwfilosofie gedragen binnen de organisatie en kunnen zij hiermee verder.
Meer informatie?