Projectbesluit = projectplan + tracébesluit + inpassingsplan

Met de Omgevingswet wordt een nieuw instrument geïntroduceerd om de besluitvorming voor projecten te regelen: het projectbesluit. Momenteel wordt voornamelijk het tracébesluit uit de Tracéwet gebruikt om besluiten te nemen over rijks-, spoor- en hoofdvaarwegen. Het projectplan uit de Waterwet wordt gebruikt om waterstaatswerken aan te passen. Hiervoor komt dus het projectbesluit in de plaats. Dit besluit zal ook het inpassingsplan uit de Wet ruimtelijke ordening vervangen.

Maar de wetgever voegt ook nieuwe elementen toe. Hierdoor wijzigt de scope van het projectbesluit, veranderen de eisen aan het te nemen besluit en wordt het te doorlopen besluitvormingsproces anders. De kers op de taart is de digitaliseringsslag die de Omgevingswet voorstaat. Daarmee moet ook de burger beter inzicht krijgen in het projectbesluit.

Integrale voorbereiding besluitvorming

Immers, de Omgevingswet benadrukt het belang van participatie voor een zorgvuldige besluitvorming. In het projectbesluit komt dat terug, doordat bij aanvang van de verkenningsfase (!) een ‘kennisgeving participatie’ gepubliceerd moet worden. Hierin wordt aangegeven wie, waarover en wanneer worden betrokken. Het planvormingsinstrument stelt zo eisen aan de projectfase die eraan voorafgaat.

Inhoudelijk biedt het projectbesluit de mogelijkheid om verschillende omgevingsvergunningsplichtige activiteiten te integreren. De besluitvorming wordt hierdoor eenvoudiger en kan sneller.

Beide voorbeelden van nieuwe eisen en mogelijkheden onderstrepen de grotere noodzaak van een integrale voorbereiding van besluitvorming en de samenwerking met belanghebbenden en bestuursorganen.

Projectbesluit vaak verplicht

De toepassing van het projectbesluit is wettelijk vastgelegd voor een aantal, voornamelijk grotere, ingrepen in de openbare ruimte (wegen, dijken, maar ook windenergieprojecten) met een navenant grote maatschappelijke impact.

Het projectbesluit kan echter ook vrijwillig ingezet worden en het juiste instrument zijn - op basis van weloverwogen redenen - om besluiten mee te nemen. Het projectbesluit kan op uiteenlopende manieren worden vormgegeven: van compact en eenvoudig tot uitgebreid en complex, naargelang de maat van het betreffende project.

De planuitwerking van projecten en de besluitvormingsprocedures die daarbij horen, nemen de nodige tijd in beslag. De eerste opdrachten voor projectbesluiten voor werken van provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat lopen dan ook al sinds medio 2021.

De ervaring in deze lopende projecten leert dat het projectbesluit voorziet in de behoefte om zoveel mogelijk te kunnen regelen met één besluit en biedt daarmee een mooie kans om nog meer  integraal te gaan werken in ruimtelijke projecten.

Streamer: Inhoudelijk biedt het projectbesluit de mogelijkheid om verschillende omgevingsvergunningsplichtige activiteiten te integreren. De besluitvorming wordt hierdoor eenvoudiger en kan sneller.