Nieuw Noord Zandvoort: klimaatbestendig en biodivers

Het principe ‘Ontwerp met de natuur' eist van de ingenieur dat hij of zij natuurlijke processen in kaart brengt: fysisch, chemisch en/of biologisch. Vervolgens is het zaak om in het ontwerp aan de ene kant negatief ingrijpen in deze processen te voorkomen en aan de andere kant juist gebruik te maken van deze natuurlijke processen om extra baten te creëren. 

De wijk Nieuw Noord ligt pal tegen een Natura 2000 duingebied. Om dit bijzondere element te versterken hebben we op aantal locaties het karakter van de duinen ingebracht. Met natuurlobben is een ecologische verbinding gemaakt tussen de gebouwde omgeving en het duinlandschap. Onder meer door plantensoorten uit de duinen ook in de wijk te planten en fiets- en wandelpaden aan te laten sluiten op het duingebied. Bij het herontwerpen van het rioolstelsel is goed gekeken naar de natuurlijke systemen. Eerst was sprake van een gemengd rioolstelsel, waarbij schoon hemelwater in het riool terecht kwam. In de nieuwe opzet wordt het regenwater van de wegen en daken ingezet om het groen in de wijk te bevochtigen. Door een Wadi te realiseren wordt ook op deze manier het hemelwater behouden voor de wijk, wat tegelijk ook effectief is bij het tegengaan van hittestress. Een deel van de straten wordt uitgevoerd met open verharding waardoor het hemelwater infiltreert in de bodem. Een infiltratieriool is ook onderdeel van het ontwerp zodat het water via de kolken naar deze buizen loopt, om vervolgens weer te infiltreren in de bodem.

Het principe ‘Flexibel ontwerp' betekent dat het ontwerp gemakkelijk is aan te passen aan andere omstandigheden in de toekomst. Het gaat hierbij om zowel klimatologische omstandigheden als andere behoeften en voorkeuren van stakeholders. Door het ontwerp flexibel te maken, wordt het creëren van toekomstige meerwaarde gemakkelijker en goedkoper.

De variatie in verharding is zo ontworpen dat bij nieuwe inzichten en/of wensen de bestrating met ‘groene karresporen’ klinkers zonder veel inspanningen en kosten kunnen worden geïntegreerd in delen van de wijk. Bij het ontwerp is ook geanticipeerd op de ambitie van de gemeente Zandvoort om de wijk los te koppelen van aardgas. Om in de toekomst de energietransitie te kunnen realiseren is in het ontwerp ruimte gereserveerd voor een toekomstig warmtenet. Dit maakt het mogelijk om ook na het realiseren van het huidig ontwerp van het gas af te gaan.

‘Participatief ontwerpen' houdt in dat je niet ontwerpt vóór de omgeving, maar samen mét de omgeving. Het draagvlak wordt groter, wat de uitvoering doelmatiger maakt en het ontwerp beter laat aansluiten op de wensen van de omgeving.

De inwoners van Nieuw Noord en andere stakeholders zijn op meerdere momenten betrokken bij het ontwerpproces. Deze participatieve aanpak heeft in belangrijke mate bijgedragen aan het krijgen van inzicht in de bestaande wateroverlast en hittestress, het formuleren van oplossingen, en de wensen rond het vergroenen van de wijk. In 2021 is geparticipeerd over het schetsontwerp. Dit moest in een digitale omgeving om te voldoen aan de Covid19-voorschriften. Het masterplan met schetsontwerp voor Nieuw Noord is januari 2022 vastgesteld. Tijdens de Voorlopig Ontwerp fase is op meerdere momenten met stakeholders en bewoners gecommuniceerd over de plannen. De conceptontwerpen voor de wijk zijn zowel digitaal als tijdens inloopmiddagen te bekijken. Tijdens deze live-sessies krijgen bewoners en andere belanghebbenden de gelegenheid vragen te stellen en suggesties te doen voor de vernieuwing van hun wijk.