Haalbaarheidstool elektrische bussen voor transitie naar zero emissie busvervoer

Vanaf 2030 moeten alle bussen in Nederland uitstootvrij zijn. In bijna alle gevallen wordt gekozen voor elektrische bussen (e-bussen). Witteveen+Bos heeft een tool ontwikkeld om de haalbaarheid van e-bussen in stedelijk OV-gebied of op een remise in kaart te brengen. Deze tool helpt provincies, gemeentes of vervoerders bij de transitie naar zero emissie busvervoer.

De introductie van e-bussen leidt tot een nieuwe waardeketen ‘de vervoersdriehoek’, met als belangrijk nieuw element de laadinfrastructuur. Om e-bussen in te kunnen zetten is het essentieel om goed inzicht te hebben in de onderlinge relaties tussen de dienstregeling, laadinfrastructuur en benodigde e-bussen.

De afstemming van en de samenhang tussen deze drie factoren zijn essentieel bij elektrisch busvervoer. De belangrijkste variabelen per factor zijn weergegeven in onderstaande afbeelding. In veel gevallen wordt de huidige dienstregeling als uitgangspunt genomen.

Om de haalbaarheid voor het inzetten van e-bussen te bepalen, heeft Witteveen+Bos een haalbaarheidstool ontwikkeld. De haalbaarheidstool houdt rekening met de eisen van de diverse stakeholders en geeft de volgende inzichten:

• Benodigd aantal en type laders op een locatie
• Batterijverbruik en batterij SOC per bus per dag
• Benodigde minimale netaansluiting
• Aantal laadcycli per dag
• Netverbruik op een dag en mogelijkheden voor netoptimalisaties
• Robuustheid van het laadsysteem
• Benodigde ruimtereservering voor laadinfrastructuur

Praktijkinzet haalbaarheidstool in Zwolle en Gooi- en Vechtstreek

Witteveen+Bos heeft deze tool ingezet voor de haalbaarheidsstudie naar elektrificatie van stadsbussen in Zwolle. De wens is om de e-bussen tijdens de dienstregeling op te laden op het centraal station. De resultaten vanuit de tool vormden de ontwerpuitgangspunten voor het opstellen van het programma van eisen, gericht op het realiseren van de laadinfrastructuur op busstation Zwolle samen met de benodigde ruimtevoorziening.

De haalbaarheidstool is ook toegepast om te bepalen onder welke omstandigheden het mogelijk is om de gehele busvloot van het concessiegebied Gooi- en Vechtstreken te elektrificeren. Hiervoor zijn verschillende scenario’s (laadlocaties) bekeken en is per locatie het benodigde aantal laadunits, de ruimtereservering en de aansluiting bepaald. De haalbaarheidstool heeft de opdrachtgever inzicht gegeven in keuzes voor de beste laadlocaties. De conclusies dienen als input voor het programma van eisen voor de nieuwe concessie. In beide gevallen is de huidige dienstregeling als uitgangspunt genomen.

De Witteveen+Bos haalbaarheidstool is breder inzetbaar voor vraagstukken rondom elektrificatie van vervoer en transport. Bijvoorbeeld voor het inzichtelijk maken van de benodigde laadinfrastructuur, netaansluiting en ruimtereservering voor het laden van bussen op een busremise of voor het laden van vracht- en bestelwagens op een distributiecentrum/industrieterrein.