Haak om Leeuwarden
Jaarlijks wijst het Europees Parlement twee culturele hoofdsteden aan, met als doel om aan alle lidstaten de diversiteit aan culturen te tonen. Voor 2018 was gekozen voor Valletta op Malta en voor Leeuwarden. De organisatie in Leeuwarden verwachtte ongeveer 4 miljoen bezoeken. Bereikbaarheid was daarbij een belangrijke vereiste. Hans Faber is namens de gemeente Leeuwarden facilitair verantwoordelijke voor de mobiliteit en infrastructuur. Hij werkte binnen het programma Leeuwarden Vrij-Baan jarenlang nauw samen met Rinze Herrema, die namens Witteveen+Bos projectleider was voor een groot aantal infrastructurele werken binnen dit programma.
Witteveen+Bos adviseerde de afgelopen jaren veelvuldig over de Friese bereikbaarheid binnen het programma Leeuwarden Vrij-Baan, een meerjarige samenwerking tussen de provincie Fryslân, gemeente Leeuwarden en Rijkswaterstaat waarin de bereikbaarheid van de regio in ongeveer veertig projecten wordt aangepakt. De ontwikkeling van het stationsgebied van Leeuwarden is daarvan een mooi voorbeeld: Witteveen+Bos ondersteunde bij de contractvoorbereiding, het uitvoeringsontwerp van de openbare ruimte en begeleidde de Europese niet-openbare aanbestedingsprocedure.
‘Voor een provinciehoofdstad was de bereikbaarheid beneden niveau. Wij werken inmiddels al jaren samen met Rinze en Witteveen+Bos aan de verbetering hiervan,’ zegt Hans Faber. Rinze Herrema: ‘Rondom de invalswegen is ook veel werk verricht. Leeuwarden is gebouwd op drie terpen en vroeger lag de Middelzee ernaast. De Friese wateren zijn prachtig, maar we moeten soms flink puzzelen om ze te integreren in de weginfrastructuur. Als ik nu terugkijk, vind ik met name de puzzel rond de Drachtsterweg erg goed gelegd.’ Hans Faber vult aan: ‘Onze langgekoesterde wens kwam hier uit: we hebben de meest gewenste optie gerealiseerd, waarbij we het gebied eromheen ook enorm opgewaardeerd hebben. In die creatieve fase hebben we heel nauw samengewerkt.’
Ook de rotonde van het Europaplein in Leeuwarden is aangepakt, samen met nog een veertigtal andere infrastructurele projecten in en rondom Leeuwarden. In alle projecten binnen Leeuwarden Vrij-Baan is kunst een integraal onderdeel waarvoor ook budget is gereserveerd. Het is dan ook niet toevallig dat één van de nieuw gerealiseerde aquaducten vernoemd is naar M.C. Escher, die uit Leeuwarden kwam. Ook in het Margaretha Zelle Akwadukt, vernoemd naar Leeuwarder spionne Mata Hari, speelt kunst een belangrijke rol: haar naam is in morsecode opgenomen in een tegeltableau in de wand van het aquaduct. Hans Faber licht hierover toe: ‘We hebben van alles meer gemaakt dan een civiele constructie op zichzelf. Kunst is een integraal onderdeel van elk project. En dat valt mooi op zijn plaats met Leeuwarden als culturele hoofdstad: op weg van en naar een evenement speelt cultuur en beleving al een prominente rol.’
De infrastructurele projecten kennen onderling veel samenhang, wat ervoor zorgt dat er vaak snel geschakeld moet worden. ‘Er werken veel verschillende partijen aan de bereikbaarheid, soms in concurrentie, maar altijd in harmonie,’ geeft Hans Faber aan. ‘Met elkaar wordt dan veel kennis opgebouwd.’ Rinze Herrema: ‘Daar hebben wij ook erg op gestuurd vanuit Witteveen+Bos. Continuïteit in personen is heel belangrijk: de collega’s die nu aan de projecten werken, kennen ze van a tot z. Daarnaast beschikken we over veel lokale kennis en kunnen we ook bouwen op de expertise van een netwerk van collega’s uit heel Nederland. Deze projecten zijn heel waardevol voor het Witteveen+Bos-kantoor in Heerenveen.’