• De tool geeft een prognose voor de zoetwatervraag aan het oppervlaktewater tot zes weken vooruit.

  • Wat is de watervraag per regio? En waarvoor is het water bestemd? En wat betekent dat voor de zoetwaterbuffer in een bepaald gebied? De watervraagprognosetool geeft hier inzicht in

Gepubliceerd op 13 augustus 2020

Tool helpt waterbeheerders bij prognose watervraag in tijden van schaarste

Witteveen+Bos heeft in samenwerking met HKV voor Rijkswaterstaat en tien waterschappen de Watervraagprognosetool ontwikkeld. De tool geeft op basis van verwachte neerslag en verdamping een prognose voor de zoetwatervraag aan het oppervlaktewater tot zes weken vooruit. Bij een dreigend watertekort geeft de tool feitelijke informatie over de watervraag voor verschillende functies, zoals stedelijk gebied, landbouw en natuur, zodat belangen kunnen worden gewogen in besluiten over de waterverdeling en maatregelen om ergere tekorten te voorkomen. Bij de besluitvorming is goede informatie over de vraag naar zoetwater cruciaal.

IJsselmeergebied en Oost Nederland

De watervraagprognosetool is nu succesvol ontwikkeld voor de zoetwaterregio’s IJsselmeergebied en Oost-Nederland. Witteveen+Bos heeft gekozen voor een flexibele en modulaire opzet zodat de tool kan worden uitgebreid naar andere regio’s en ook nieuwe modellen kunnen worden opgenomen. Waterbeheerders zoals Rijkswaterstaat en waterschappen zijn daarnaast ook nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van de tool. Ebbing van Tuinen, projectleider bij Witteveen+Bos: 'Naast objectieve informatie, zoals meteorologische gegevens uit weermodellen, hadden we uiteraard ook de kennis van waterbeheerders over diverse watersystemen nodig. Samenwerking is in zo’n project onmisbaar als je een goed product wilt neerzetten. De klant kon op basis van zijn kennis over watersystemen en gebruiksfuncties gelijk bijsturen’.

De tool is bedoeld voor droge tot extreem droge zomers. In die omstandigheden willen waterbeheerders vooruit kunnen kijken om op tijd juiste keuzes in de waterverdeling te kunnen maken.

Ebbing van Tuinen

Witteveen+Bos


Aanleiding

De aanleiding voor de ontwikkeling is de droge zomer van 2018 toen dergelijke actuele informatie node werd gemist. Het voorjaar van 2020 was al extreem droog en in augustus is zelfs de heetste gemeten periode in Nederland ooit opgetreden. Voor allerlei gebruiksfuncties is in deze droge perioden zoetwater nodig: voor de stabiliteit van dijken, beperken van bodemdaling, voorziening van drinkwater, koelwater voor de industrie, doorspoeling voor de waterkwaliteit in stedelijk gebied, voorkomen van zoutindringing bij sluizen, beregening van gewassen en kwetsbare natuur. Als er een watertekort dreigt, strijden deze functies om voorrang, waarbij keuzes gemaakt moeten worden in de regionale droogte overleggen waarin de waterbeheerders zijn vertegenwoordigd.

Afbeelding watervraagprognosetool 


Prognose voor de watervraag

De tool maakt gebruik van modellen voor de watervraag die zijn afgeleid uit het Landelijk Hydrologisch Model. De modellen geven een relatie tussen het potentieel neerslag overschot en de watervraag in een bepaalde categorie, bijvoorbeeld beregening van een bepaald type gewas. Daarnaast worden kengetallen gebruikt voor de watervraag in categorieën zoals drinkwater en koelwater voor industrie. In de watervraagprognose worden de modellen ingezet door ze toe te passen op het lopende neerslagtekort en op de weersverwachting van een Europees weermodel (ECMWF) dat zes weken vooruit kijkt. Het effect van de onzekerheid in de weersverwachting op de watervraag wordt in beeld gebracht door te rekenen met een gemiddeld, nat en droog scenario. Arie de Niet, data specialist en software ontwikkelaar bij Witteveen+Bos: ‘Nu is het moment aangebroken dat het model zich in de praktijk mag bewijzen. De komende periode wordt het gebruikt, toegepast en gevalideerd. In het najaar zijn de evaluaties met de waterbeheerders’.

Interdisciplinaire digitale dienstverlening

Het vraagstuk van de waterbeheerders: ‘hoe besluiten wij het schaarse water te verdelen tijdens extreme droogte’? Dat is een vraag waar de waterexperts, ingenieurs, maar ook data- en software engineers van Witteveen+Bos zich dagelijks mee bezighouden. Met onze jarenlange ervaring in de advisering aan waterschappen en waterbeheerders staan we klaar om samen deze vraag te beantwoorden.

Neem contact op met Ebbing van Tuinen of met Arie de Niet.

Deel dit artikel