Tool als motor achter toekomstbestendige waterrecreatie Fryslân 2050

Fryslân zonder water is ondenkbaar. Eeuwenlang was het vrijwel de enige manier om te verplaatsen in deze provincie. Tegenwoordig vertegenwoordigt het water door recreatie en toerisme een belangrijke economische en maatschappelijke waarde. Om ‘het blauwe goud’ te koesteren en te ontwikkelen heeft Witteveen+Bos in opdracht van de provincie Fryslân de Gebruiksvisie Waterrecreatie Fryslân 2050 opgesteld. De rapportage is een visie, maar vooral ook een hulpmiddel om te voorkomen dat het ‘blauwe goud’ door de vingers glipt.

Net als iedere provincie in Nederland wacht ook Fryslân grote opgaven. Denk aan klimaatverandering, de landbouw- en energietransitie, de woningbouwopgave en de stikstofproblematiek. Opgaven die ingrijpende veranderingen met zich meebrengen en ruimte vragen. Het is niet duidelijk hoe Fryslân er uit gaat zien in 2050, maar de provincie wil niettemin dat waterrecreatie wordt geïntegreerd in de plannen. Met het opstellen van de Gebruiksvisie is invulling gegeven aan het Uitvoeringsprogramma van de beleidsnota Gastvrij Fryslân 2028.

‘Gedurende de puzzel die deze visie soms was, kwamen we tot de conclusie dat we onderweg veel aannames moesten maken. Om temidden van alle gaande of aanstaande transities de belangen van de waterrecreatie te kunnen bewaken, was meer nodig dan een visie alleen’, vertelt projectleider Dedjer Wijmenga. ‘Dit inzicht vormde het startpunt om een tool te ontwikkelen om te kunnen komen tot toekomstbestendige waterrecreatie in Fryslân. Een tool om kansen, opgaven en belemmeringen inzichtelijk te maken, waarmee je in het krachtenveld om de beschikbare ruimte tot gedragen oplossingen kunt komen om het ‘blauwe goud van Fryslân’ te bewaken én versterken.’

Het resultaat is de Gebruiksvisie Waterrecreatie Fryslân 2050: een visie én hulpmiddel in één. Een instrument waarmee bestuurders, beleidsmakers, ondernemers, inwoners én plannenmakers ontwerpen kunnen verrijken. Het stelt iedere stakeholder in de waterrecreatiesector in staat om doorlopend op veranderingen en ruimtevraag te anticiperen. Om zo de juiste ruimtelijke keuzes te maken.

Keuzes die niet alleen de eigen doelen dichterbij brengen, maar ook recht doen aan het belang en de betekenis van de waterrecreatiesector. Met onder de streep als doel om de kwaliteit van Fryslân als waterprovincie de komende decennia veilig te stellen. Zowel in economische als maatschappelijke zin. Voorafgaand zijn ruim tachtig partijen geconsulteerd in diverse bijeenkomsten voor belanghebbenden.

De tool is opgebouwd langs logische stappen om in te kunnen spelen op aanstaande veranderingen. De visie schetst een kansrijk toekomstperspectief voor Fryslân. Door afwegingen te maken op basis van de ‘waterrecreatieve atlas’, ‘kansrijke toekomstperspectieven’ en ‘inrichtingsprincipes voor verschillende watertypologieën’ kunnen bestuurders, beleidsmakers, ondernemers, inwoners én plannenmakers in de waterrecreatiesector doorlopend op veranderingen en ruimtevraag anticiperen.

Door bij toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen de stappen te volgen, kan een onderbouwde afwegingen worden gemaakt om de kwaliteit van de Friese waterrecreatie ook voor volgende generaties te waarborgen. De kleuren in het schema corresponderen met de verschillende onderdelen van de visie. De atlas is weergegeven in blauw, de hoofdprincipes en perspectieven in geel, terwijl het afwegingskader in oranjerood is gekleurd.