Strategische energievisie en warmtebeleid Stad Antwerpen

De energietransitie is een opgave van keuzes maken. Welke keuzes kunnen we vandaag maken voor een transitie die zich over een periode van enkele decennia zal afspelen? Welke duurzame technologieën en concepten zijn beschikbaar? Waar kunnen deze concepten het meest kosteneffectief worden ingezet? Hoe kunnen lock-ins vermeden worden? Op welke manier communiceren we met stakeholders over de gemaakte keuzes en consequenties?  

Deze vragen stelde Stad Antwerpen aan Witteveen+Bos Belgium in het kader van haar strategische energievisie en warmtebeleid. Antwerpen heeft als einddoel klimaatneutraliteit tegen 2050. Een team van Belgische en Nederlandse experten van Witteveen+Bos in energie en geodata heeft deze opgave vertaald in concreet advies op basis waarvan de Stad Antwerpen beleidsmatige beslissingen kan nemen. Dit heeft finaal geresulteerd in warmtezoneringskaarten voor de Stad Antwerpen op basis van een doorgedreven technoeconomische analyse.

Witteveen+Bos heeft voor het grondgebied van de Stad Antwerpen de transitie naar drie duurzame warmteconcepten onderzocht: warmtenetten, all-electric (warmtepompen) en hernieuwbaar gas. De kostprijs van de transitie naar deze concepten is doorgerekend op wijkniveau. Hierbij is rekening gehouden met de bronkosten van het warmteconcept, kosten voor distributie van de energiedrager, conversiekosten en renovatiekosten in functie van de gebouwtypologie. Op basis van de TCO (total cost of ownership) voor een periode van 30 jaar werden de warmteconcepten met elkaar onderling vergeleken en op kaart weergegeven. Om de robuustheid van het resultaat na te gaan is eveneens een sensitiviteitsanalyse uitgevoerd op enkele kritische parameters zoals de renovatiegraad, het elektriciteitstarief of de warmteprijs. Ten behoeve van de te maken beleidskeuzes en implementatie werden ook socio-economische aspecten in beeld gebracht zoals bewoningsvorm, aandeel sociale woningen of gemiddeld inkomen per wijk.

De warmtezoneringskaarten geven de Stad Antwerpen een antwoord op de vraag in welke stadswijk welk warmteconcept het goedkoopst en sociaal meest wenselijk is om uit te rollen. Na goedkeuring op politiek niveau door het college van burgemeester en schepenen, bereidt Stad Antwerpen de uitrol van de eerste warmtenetten voor.