Nederlands-Mozambikaans consortium beschermt Beira tegen overstromingen

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft een consortium aangesteld bestaande uit Royal HaskoningDHV, Deltares, Witteveen+Bos, Metier en Partners for Resilience om de weerbaarheid van de Mozambikaanse stad Beira tegen cyclonen en andere klimaatextremen in de kustzone te vergroten. 

Directe aanleiding voor de opdracht is de verwoesting van Beira in 2019 door cycloon Idai, waarbij meer dan 750 mensen om het leven kwamen, 90 % van de infrastructuur van de stad, inclusief de belangrijkste haven van het land, beschadigd raakte en hele gebieden onder water kwamen te staan.

Het kustbeschermingsproject heeft als doel een strategie te ontwikkelen om Beira en haar ruim 600.000 inwoners te beschermen tegen overstromingen vanuit zee en erosie. Het maakt deel uit van het 'Cyclone Idai and Kenneth Emergency Recovery and Resilience Project' (ERRP), dat het herstel van openbare en particuliere infrastructuur en economie moet ondersteunen en tegelijkertijd de klimaatbestendigheid zal versterken in de gebieden die het zwaarst zijn getroffen door de cyclonen Idai en Kenneth. Het ERRP wordt gezamenlijk gefinancierd door de Wereldbank en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Het kustbeschermingsproject omvat het opstellen van een haalbaarheidsstudie inclusief voorontwerp voor het gekozen voorkeursalternatief voor kustbescherming in Beira, en wordt gefinancierd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland via het Develop2Build (D2B) programma, waarbij de Administração de Infra-Estruturas de Águas e Saneamento (AIAS) optreedt als uitvoerende organisatie. Het project omvat tevens het opstellen van een scoping studie voor milieu effecten, en de ontwikkeling van een implementatie strategie voor de volgende fases. 

Omdat Beira in een laaggelegen gebied ligt, wordt het regelmatig geteisterd door intensieve regenval en overstromingen vanuit zee. Het overkoepelende doel van het project is het herstellen en versterken van de kustbeschermingsinfrastructuur en het integreren van deze ingrepen in de stedelijke en natuurlijke omgeving. 

Als penvoerder heeft Royal HaskoningDHV de leiding over het gehele project-, ontwerp-, en project management proces vanuit haar kantoren in Mozambique en Nederland.

'Klimaatverandering, economische en bevolkingsgroei, kusterosie en stadsuitbreiding hebben Beira kwetsbaarder gemaakt dan ooit. Een aanzienlijke verbetering van de kustbescherming is nodig om Beira en haar bevolking de komende decennia voldoende bescherming te bieden tegen gevaren van zee. Deze verbetering beoogt niet alleen Beira en haar burgers te beschermen, maar ook om waarde toe te voegen aan de ruimtelijke kwaliteit en gewenste sociaaleconomische en natuurontwikkelingen te stimuleren', zegt technisch en contractmanager van Royal HaskoningDHV Odelinde Nieuwenhuis. 'We zijn heel erg enthousiast dat ons team bestaande uit Royal HaskoningDHV en onze partners hier aan mogen gaan bijdragen, in nauwe samenwerking met RVO, de Wereldbank en natuurlijk de lokale stakeholders', aldus Nieuwenhuis. 

Deltares, een onafhankelijk instituut voor toegepast onderzoek op het gebied van water en ondergrond, houdt toezicht op de gevaren- en risicobeoordeling en wordt betrokken bij het stakeholdermanagement op basis van haar netwerk en eerdere projectervaringen in Beira en haar diepgaande kennis van kusterosie en overstromingsgevaar.

Peter Letitre, Sr. Project Manager Deltares: 'Het is een grote eer om als projectleider/ stakeholder manager weer in Beira te mogen werken aan dit project, samen met onze partners Royal HaskoningDHV, Witteveen+Bos, Metier en Partners for Resilience. Het is goed om te zien dat een volgende stap gezet wordt met het Beira Masterplan 2035 richting implementatie. Het wordt een mooie uitdaging om op basis van de Nederlandse topexpertise in het team over overstromingsrisico’s en erosie processen, nadere kustbeschermingsmaatregelen te formuleren om de veiligheid van de inwoners van Beira te vergroten, nu en in de toekomst.'

Ingenieurs- en adviesbureau Witteveen+Bos zal bijdragen aan sociaal-economische analyses en het ontwerpproces. Metier, een Mozambikaans adviesbureau met sterke ervaring met ontwikkeling, onderhoud en beheer van grote infrastructuurprojecten, alsmede bijbehorende institutionele aspecten, zal de institutionele analyse en discussies leiden. Ten slotte zal Partners for Resilience, onder leiding van het Nederlandse Rode Kruis, optreden als onafhankelijke waarnemer om ervoor te zorgen dat de behoeften van lokale gemeenschappen de kern vormen van het kustbeschermingsplan voor Beira.