• Witteveen+Bos heeft ruime ervaring met digitale technieken als 3D-modelling, 360 graden visualisaties en digital twins.

  • Met behulp van een goed 3D-model kan een stakeholder ook écht meedoen

  • Lees meer over 4D-planning app, Digital Twins en virtuele camera validatie

Gepubliceerd op 23 juni 2022

‘Met een goed 3D-model kan een stakeholder ook écht meedoen’

Constructief communiceren met stakeholders wordt in de nabije toekomst nog belangrijker bij onder meer bouw- en infraprojecten. Mede omdat op 1 januari 2023 de Omgevingswet in werking treedt. Interactieve applicaties zijn bij uitstek geschikt om belanghebbenden in een vroegtijdig stadium te betrekken bij besluitvorming en ontwerp.

Witteveen+Bos heeft ruime ervaring met digitale technieken als 3D-modelling, 360 graden visualisaties en digital twins. Pieter-Bas de Visser, team lead BIM, Design & Simulation, vertelt over de toenemende meerwaarde van visualiseren en simuleren:

‘Zodra je objecten of projecten visueel maakt, zie je dat veel ruis wordt weggenomen. Bij bewoners, maar ook bij bedrijven, maatschappelijke organisaties en bestuursorganen. Veel mensen zijn visueel ingesteld. Met een 3D-model, digital twin of animatie gaan mensen letterlijk zien waar het om draait.’

De ontwikkelingen in de techniek hebben ervoor gezorgd dat het maken van virtuele representaties eenvoudiger en bereikbaar is geworden. Dit maakt het mogelijk om 3D- en 4D-applicaties laagdrempelig in te zetten bij projectontwikkeling of besluitvorming.

‘In tegenstelling tot enkele jaren terug is een virtuele creatie minder tijdsintensief en goedkoper te realiseren. Ik vind dan ook dat je bij ieder groot project een goed 3D-model zou moeten maken’, aldus Pieter-Bas de Visser. ‘Met behulp van een goed 3D-model kan een stakeholder ook écht meedoen. 3D inzetten als tool zorgt niet alleen voor begrip en draagvlak. Visualiseren helpt ook om ontwerpen te verbeteren en planningen te optimaliseren. Onder meer omdat men beter begrijpt wat de plannen zijn en daardoor constructievere feedback mogelijk is.’

De techniek maakt het namelijk mogelijk om in alle vrijheid te schuiven met de locatie en het formaat van de objecten. Hierdoor ontstond een soort 3D-spelomgeving waarin alle wensen van de verschillende stakeholders zichtbaar werden

Pieter-Bas de Visser, team lead BIM, Design and Simulation


Versneld ontwerpproces

Een treffend voorbeeld is de casus bij afvalverwerker Meerlanden. Witteveen+Bos werd ingeschakeld om de herontwikkeling van het terrein te begeleiden. De interne communicatie over de gewenste nieuwe situatie verliep al jarenlang moeizaam.

‘We hebben besloten om het terrein te visualiseren in een 3D-omgeving en een sessie te organiseren met alle stakeholders. De techniek maakt het namelijk mogelijk om in alle vrijheid te schuiven met de locatie en het formaat van de objecten. Hierdoor ontstond een soort 3D-spelomgeving waarin alle wensen van de verschillende stakeholders zichtbaar werden. In een sessie van drie uur wisten we tot een ontwerpvisie te komen die door alle stakeholders inclusief management werd gedragen.’

In de conventionele aanpak wordt aan de hand van het programma van eisen een aantal varianten ontworpen. Na een inspraakronde wordt vervolgens een voorkeursvariant of hybride van twee varianten doorontwikkeld. ‘Dit zijn allebei vertaalslagen met aanzienlijke ruimte voor eigen interpretatie. Dit zorgt vaak voor misverstanden en dus vertraging’, weet Pieter-Bas. ‘Starten vanuit een 3D-ontwerpsessie zorgt dat de problematiek en specifieke uitdagingen van een project zichtbaar worden. Dankzij de 3D-omgeving kan in co-creatie worden samengewerkt aan een kwalitatief ontwerp dat passend is voor alle stakeholders.’

Minder bezwaarschriften

Daar waar visuele representatie is ingeschakeld bij bewonersparticipatie worden bijvoorbeeld substantieel minder bezwaarschriften ingediend. ‘Deze feedback hebben we onder meer ontvangen van de gemeente Haarlem en de gemeente Eindhoven. Zo kun je sneller van ontwerpfase naar uitvoering. Je bespaart tijd en geld en verhoogt tegelijk de kwaliteit van en het draagvlak voor het eindresultaat.’

Sneller en beter plannen met 4D-planning app

Witteveen+Bos heeft recent een generieke 4D-planning webapplicatie ontwikkeld om bestaande hindernissen weg te nemen bij de validatie en communicatie van complexe planningen. Onder meer door flexibele, actuele en maatvaste 3D-visualisatie.

De W+B app wordt tot grote tevredenheid gebruikt door Rijkswaterstaat en Prorail. Ook is de app recent ingezet voor De Efteling om grip te krijgen op de parkeerfasering bij dit attractiepark.

Bestaande 4D-planningsoftware biedt beperkte toegankelijkheid (noodzaak gespecialiseerde software),  gebruiksvriendelijkheid en visuele beleving  bij het samenstellen en valideren van een kwalitatieve planning.

De app van Witteveen+Bos rekent af met deze vertragende factoren. Iedere gebruiker kan vrij door het 3D-model heen bewegen en objecten (machines, elementen enz.) verplaatsen, toevoegen en verwijderen.

Bij iedere verandering aan planning of ontwerp wordt de 3D-visualisatie bovendien automatisch geactualiseerd. Ook staat bestaande omgeving maatvast in het 3D-model, waardoor clashes met bijvoorbeeld omliggende gebouwen goed in beeld kunnen worden gebracht.

Van 26 naar 19 dagen
Bij een groot infrastructureel project in het midden van het land heeft de 4D-planning app zijn meerwaarde kunnen bewijzen. Bij dit project komt uitbreiding van het wegennet samen met aanpassingen aan het spoornet.

Visualisatie met de 4D-planning app heeft geholpen om de totale doorlooptijd te bekorten van 26 naar 19 dagen. Hiermee is een aanzienlijke besparing in kosten, tijd en middelen bereikt.

Digital Twin: virtuele kopie als ideale testomgeving

Voor steeds meer opdrachtgevers creëert Witteveen+Bos digitale tweelingen van werkelijk bestaande civieltechnische installaties zoals tunnels, bruggen, sluizen en gebouwen.

De digital twin is een krachtig instrument om verschillende scenario’s te testen voor onderhoud, bediening en calamiteiten zonder het fysieke object of systeem te belasten. Dit is mogelijk omdat de digital twin een exacte kopie is van het fysieke object, inclusief alle details, dat zich bovendien net zo gedraagt als zijn fysieke evenknie.

Onze technologie maakt het ook mogelijk om virtueel verkeer toe te voegen. Bijvoorbeeld om te valideren of de tunnel juist wordt afgesloten dan wel om de werking van CADO’s (calamiteitendoorgangen) te testen. Deze 3D-techniek maakt het eveneens mogelijk om te valideren of nooduitgangen en/of hulpkasten goed zichtbaar en/of bereikbaar zijn.

Digital twins zijn ook uiterst geschikt voor het testen en valideren van aansturingssystemen voor bruggen en sluizen.

Veiliger en efficiënter met virtuele camera-validatie

Verkeerscamera’s bij civiele objecten zijn essentieel voor de veiligheid. Met de Witteveen+Bos Cameravalidatietool is het mogelijk om een 3D-cameraplan te maken waarmee in een virtuele omgeving de exacte positionering en werking van camera’s te bepalen en te testen is.  

De W+B Cameravalidatietool draagt bij aan het optimaliseren van de veiligheid. Het voorkomt onnodig sluiten van bijvoorbeeld snelwegen, sluizen, tunnels, bruggen of viaducten door verkeerde cameraplaatsing of onjuiste positionering. Opdrachtgevers en uitvoerders besparen zo veel tijd en onnodige kosten.

Het opstellen van een cameraplan op conventionele wijze betekent onder meer intekenen in de kaart, de weg afsluiten, naar de locatie met vrachtwagen en dummy camera, controleren van plaatsing en vervolgens herstellen van niet optimaal geplaatste camera’s. Met virtuele camera-validatie is deze conventionele werkwijze overbodig.

Virtueel testen en inregelen
De Cameravalidatietool toont een realistische 3D-weergave van het civiele object, waarbij de beoogde camera’s exact in het model kunnen worden geplaatst. Ook zwenken en in- en uitzoomen is mogelijk. De complete installatie is virtueel te testen en in te regelen. Hierdoor wordt onnodig sluiten van objecten en overbodige of onjuiste cameraplaatsingen voorkomen.

Deel dit artikel