Gepubliceerd op 01 mei 2023

Biobased isolatiemateriaal: win-win voor CO2 en stikstof

Column door Emiel van Druten

De stikstofproblematiek heeft grote invloed op de bouwsector. Zelf draagt de bouwsector via materieelgebruik slechts beperkt bij aan stikstofuitstoot. Wel zorgt het toepassen van isolatiematerialen van minerale vezels indirect voor uitstoot. Bij de productie van deze materialen, zoals steenwol en glaswol, ontstaan namelijk stikstofoxiden en ammoniak. Een steenwolfabriek uit Roermond staat te boek als de grootste uitstoter van ammoniak in ons land. Gelukkig zijn er oplossingen voorhanden zoals biobased isolatiematerialen; gemaakt van bijvoorbeeld hennep, vlas en olifantsgras.

Biobased isolatiematerialen bieden een alternatief om de uitstoot van CO2 en stikstof in de productieketen van bouwmaterialen te verminderen en kunnen bovendien helpen de bouwsector te verduurzamen. Dit zorgt voor een win-win. Als ook nog wordt gekozen voor biobased bouwen, bijvoorbeeld houtskeletbouw met biobased isolatiematerialen, dan is bijna geen staal en beton meer nodig.

De productie van biobased isolatiematerialen kan een alternatief of aanvullend verdienmodel zijn voor veeteeltboeren die nu stikstof-piekbelasters zijn. Door te extensiveren en het land (deels) te gebruiken voor de productie van deze bouwmaterialen, kunnen de boeren tegelijk bijdragen aan het verlagen van de stikstofuitstoot. Omdat de materialen langdurig worden vastgelegd in gebouwen, zijn negatieve CO2-emissies het resultaat. Dit draagt bij aan de verduurzaming van de totale landbouwsector. Om minerale vezels biobased te produceren, is ongeveer 10 % van de landbouwgrond nodig. Dit levert een CO2-besparing op van bijna 6 megaton.

Biobased bouwmaterialen zorgen ook nog eens voor een betere luchtkwaliteit en een gezonder leefklimaat in gebouwen. Kortom, bouwen met biobased materialen heeft veel voordelen. Het is daarom zaak om werk te maken van een gezamenlijke keten van landbouwers en bouwers. En deze vervolgens op te schalen. De overheid kan ondersteuning bieden met CO2-vastleggingscredits, aanscherpen van normeringen en de waardering van biobased materialen in normeringen, en door overheidsgebouwen biobased te laten bouwen.