De rivier de Ba in Fiji treedt veelvuldig buiten haar oevers, waardoor de stad Ba regelmatig overstroomt. Om dit te voorkomen, kan men dijken aanleggen, maar deze bieden nooit volledige bescherming. Een betere oplossing is om meer ruimte voor de rivier te creëren door de overstromingsgebieden te verbreden. Dit is in een notendop het advies dat het DRR-Team (Dutch Risk Reduction) de overheid van Fiji gaf, nadat ze de situatie in het stroomgebied van de Ba in kaart hadden gebracht. 

Toenemende kans op overstromingen

Op verzoek van de overheid van Fiji bracht Het Nederlandse DRR-Team onder leiding van Fred de Bruijn van advies- en ingenieursbureau Witteveen+Bos in augustus van dit jaar een bezoek aan Ba en Rakiraki. Beide steden op het grootste eiland van Fiji worden regelmatig geconfronteerd met overstromingen als gevolg van de vele cyclonen en extreme regenval die de eilandengroep teisteren.

De verwachting is dat de intensiteit van de overstromingen door het veranderende landgebruik alleen maar zal toenemen. Stroomopwaarts wordt land ontgonnen voor landbouwtoepassingen, terwijl stroomafwaarts steden verder worden uitgebreid tot in de overstromingsgebieden van de rivier.

Diverse preventieve maatregelen

Uitgaande van het concept van meerlaagsveiligheid onderzocht het team diverse preventieve maatregelen die op de korte tot middellange termijn kunnen worden geïmplementeerd. Denk aan systemen voor vroegtijdige waarschuwing, rampenbestrijding, duurzame ruimtelijke ordening, herbebossing, dijken, dammen, verbreding van de rivier en verlaging van de overstromingsgebieden. 

Het kostte het team veel moeite om inzicht te krijgen in de hydrodynamica van de overstromingen. Dit komt voornamelijk door de verschillende neerslagpatronen in Fiji die het moeilijk maken om voorspellingen te doen. Soms overstromen zijrivieren, terwijl in andere gevallen de rivier de Ba juist 'terugstroomt' in de zijrivieren.

Gedetailleerd model

Om beter inzicht te krijgen in de hydrologische omstandigheden, stelde het team een digitaal hoogtemodel (DEM) op. Het team adviseerde de lokale autoriteiten vervolgens om het model verder te ontwikkelen, omdat een gedetailleerd model waardevolle informatie biedt voor de hulpverlening en preventieplannen. Met een gedetailleerd model is het bovendien eenvoudiger om te bepalen waar stroomopwaarts preventieve maatregelen kunnen worden geïmplementeerd.

Daarnaast adviseerde het team om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten door de rivier te blijven uitbaggeren, het overstromingsgebied te verlagen en blokkades zoals grote bruggen weg te nemen. Mochten bovenstaande maatregelen onvoldoende blijken, dan zouden alsnog dijken rond de stad Ba kunnen worden aangelegd.

Over het DRR-Team

Het DRR-Team (Dutch Risk Reduction Team), een initiatief van de Nederlandse overheid en watersector, is opgericht om andere landen te helpen bij het voorkomen of beperken van watergerelateerde rampen. Buitenlandse overheden kunnen de hulp inroepen van dit team, dat bestaat uit toonaangevende professionals met ongekende waterexpertise.

Na een natuurramp worden DRR-projectteams naar het getroffen gebied uitgezonden om hun kennis en ervaring op het gebied van waterbeheer, waterveiligheid en watertoevoer met de autoriteiten te delen. Met hun kennis en ervaring ondersteunen ze overheden bij de wederopbouw en het voorkomen van watergerelateerde rampen.

Sinds de oprichting in 2014 heeft het DRR-Team meer dan 75 'verkennende' missies in 15 landen wereldwijd uitgevoerd.

Dit nieuwsbericht is oorspronkelijk gepubliceerd op de website van DRR-Team/Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) & Netherlands Water Partnership